Private partijen

Agrarische ondernemers

Agrarische ondernemers concurreren momenteel in een wereldmarkt met elkaar voornamelijk op prijs en kwaliteit. De belangrijkste uitdaging die een agrarische ondernemer heeft is om de kostprijs per kilo product zo laag mogelijk te houden. En de kwaliteit zo hoog mogelijk. Specialisatie en monoculturen helpen de agrarische ondernemer om de opbrengst per hectare op een efficiënte manier te vergroten.

Chemische gewasbeschermingsmiddelen

Een topprioriteit voor een ondernemer is het voorkomen van verlies aan kwaliteit of aan opbrengst door plagen, onkruiden of ziekten. In de twintigste eeuw kwamen daarvoor chemische gewasbeschermingsmiddelen beschikbaar. Hiermee kunnen vaak tegen lage kosten plagen, onkruiden en ziekten worden bestreden. Chemische gewasbeschermingsmiddelen zijn daarom van belang voor kwaliteitsbehoud en oogstzekerheid. Voor een agrarisch ondernemer zijn ze daarmee een onderdeel van geïntegreerde gewasbescherming ofwel IPM (Integrated Pest Management).

Het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen blijft nodig. Ook bij toepassing van geïntegreerde gewasbescherming en voor het ondersteunen van biologische bestrijding van ziekten en plagen. Met preventieve maatregelen kan niet altijd voorkomen dat ziekten en plagen schade aan gewassen veroorzaken. Soms hebben biologische bestrijders hulp nodig van chemische middelen om ziekten en plagen onder controle te houden. Zijn er geen geschikte alternatieve middelen of maatregelen om geïntegreerde gewasbescherming en de biologische bestrijding te ondersteunen? Dan kan dat leiden tot een minder goede oogst en dus minder opbrengst. Het is daarom belangrijk dat er voldoende goed werkende alternatieven beschikbaar komen.

Milieulast

Het is van belang om het bedrijfseconomisch mogelijk en aantrekkelijk te maken om te kiezen voor weerbare teeltsystemen, weerbare rassen en bestrijding met een zo laag mogelijke milieulast. Hiervoor zijn onder andere bedrijfszekere laag-risicomiddelen nodig. Deze zijn er nu nog te weinig en moeten daarom versneld ontwikkeld worden. Agrarische ondernemers moeten worden gestimuleerd om hun teeltsysteem te ontwikkelen met een zo laag mogelijke milieulast.

Adviseurs

De plaag- en ziektedruk verandert door de jaren heen. Ook de beschikbaarheid van toegelaten middelen verandert sterk. Daarnaast stellen afnemers ook nog specifieke eisen. Voor een agrarische ondernemer is het nodig dat een teelt rendabel blijft. Dat zorgt ervoor dat een effectieve gewasbeschermingsstrategie opstellen behoorlijk specialistisch werk is. Daarvoor zijn onafhankelijke en/of produktgebonden adviseurs een belangrijke informatiebron.

Kennis

Een adviseur ondersteunt de agrarische ondernemer bij het realiseren van een gezond gewas. Om tot een effectieve integratie van middelen en maatregelen te komen, wordt de samenhang tussen de verschillende elementen steeds belangrijker. Hiervoor is meer kennis nodig. En meer informatie-uitwisseling tussen agrarische ondernemer en adviseur. Vaak is het advies er nog op gericht om plagen, onkruiden en ziekten zo effectief en goedkoop mogelijk onder controle te houden. Uiteraard binnen wat kan voor de wet en de eisen die de markt stelt. Worden weerbare en duurzame teeltsystemen leidend? Dan moet het verminderen van de inzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen een zwaarder onderdeel worden van het advies tussen de agrarische ondernemer en adviseur.

Producenten van gewasbeschermingsmiddelen

Producenten van gewasbeschermingsmiddelen moeten veel kennis investeren en kosten maken om een middel toegelaten te krijgen op de markt. Deze kosten moeten vervolgens worden terugverdiend met de verkoop van producten. En met adviezen om deze producten zo goed mogelijk in een IPM-setting (Integrated Pest Management) te kunnen inzetten. Producenten van gewasbeschermingsmiddelen hebben te maken met complexe toelatingsprocedures, lange doorlooptijden en regelgeving. Daardoor kost het veel tijd en geld om deze op de markt te brengen. Ook is er veel kennis nodig van de verschillende teeltsystemen en technologiën voor precisiemonitoring- en toepassing. 

Voor het doen van investeringen is vertrouwen nodig in een stabiele regelgeving en voorspelbare beoordelings- en besluitvormingsprocessen. Er is experimenteerruimte nodig voor de producten en kennis in de nieuw te ontwikkelen weerbare systemen.

Veredelaars en leveranciers van uitgangsmateriaal

De bedrijfstak die uitgangsmaterialen zoals zaden, planten, bollen en knollen produceert, behoort tot de top van de wereld. Daardoor is het mogelijk weerbare rassen en gewassen die passen in weerbare teeltsystemen te ontwikkelen. De ontwikkeling naar weerbare teeltsystemen is relatief nieuw. Dat zal waarschijnlijk nieuwe eisen stellen aan rassen en uitgangsmateriaal. De veredelingsbedrijven en producenten van uitgangsmateriaal zullen hierop in moeten spelen. Daarvoor is het cruciaal dat er  technieken beschikbaar komen die de veredeling kunnen versnellen. Ook zullen nieuwe middelen en methoden ontwikkeld moeten worden om uitgangsmateriaal in een weerbaar teeltsysteem te produceren. En om het afgeleverde product (zoals het zaad of de plant) weerbaarder te maken. Het verdwijnen van toelatingen van middelen maakt de vraag naar rassen die meer weerbaar zijn groter.

Afnemers en andere ketenpartijen

Er zijn veel verschillende afnemers van plantaardige producten in Nederland. Van industriële verwerkers van op grote schaal geteelde aardappelen tot de lokale groenteboer. En van pootaardappelen en bloembollen die met hoge fytosanitaire eisen (eisen die worden gesteld aan producten als het gaat om plantenziekten en -plagen) geteeld worden tot kasgroenten die door heel Europa worden verkocht. Elk van deze afnemers heeft een andere rol in de verduurzaming van de bestrijding van ziekten, plagen en onkruiden. Zo moet een pootaardappelteler vooral een schoon en kwalitatief superhoogwaardig product leveren. En dat binnen de wet- en regelgeving van zowel het land van productie als het land van bestemming. De verkoper heeft te maken met eisen vanuit de samenleving zoals een keurmerk.

Wensen en eisen

Het is lastig om eisen op te stellen die tegemoetkomen aan alle wensen van de maatschappij. Zeker als er belangrijke milieueisen zijn, terwijl de producten ook commercieel en landbouwkundig haalbaar moeten zijn. En vrij van ziekten en plagen. Dit vraagt extra inspanningen of investeringen (en dus kosten) van de agrarische ondernemer. Dit kan soms spanningen opleveren met de consument die erg prijsbewust is. Afnemers moeten ondersteuning geven aan het verbeteren van de zichtbaarheid van de agrarische ondernemer. En waarderen dat er hij zich inspant om goede en milieuvriendelijke producten te produceren. Afnemers spelen ook een belangrijke rol om ervoor te zorgen dat de wensen van consumenten niet op de agrarische ondernemer of het milieu worden afgewenteld.

Loonwerkers

Sommige agrarische ondernemers schakelen loonwerkers in om werkzaamheden uit te voeren. Ze nemen zowel chemische als niet-chemische maatregelen in meerdere gewassen, die zowel voor ruwvoer als voedsel bestemd zijn. Ook op het gebied van zaaien, planten en oogsten zijn drastische aanpassingen nodig. Dit in verband met andere teeltsystemen. Het is de uitdaging van loonwerkers om de bedrijfsvoering zo om te vormen dat ze de werkwijzen kostenefficiënt kunnen aanpassen. Uiteraard in overleg met de agrarische ondernemers. In de praktijk betekent dit onder andere dat ze meer ruimte nodig hebben in de planning van de werkzaamheden om deze uit te voeren. Daarbij moeten ze steeds meer werken met niet-chemische technische maatregelen, laag-risico middelen of een combinatie daarvan. Het is belangrijk dat de ondernemers hun medewerkers de vaardigheden en kennis geven die hierbij verwacht wordt. Darbij gaat het om het opdoen van meer kennis over de bodem en waterhuishouding. Hierbij zijn IPM-principes (Integrated Pest Management) het uitgangspunt. Een deel van de loonwerkers gaat aan de slag met nieuwe werkwijzen of methoden. Dit gebeurt samen met agrarische ondernemers en/of op zelf geteelde gewassen.

Leveranciers van technieken

Het maken van machines en technieken voor het monitoren, detecteren en (preventief) toedienen van gewasbeschermingsmiddelen, gebeurt door zowel internationale als Nederlandse bedrijven. De technieken worden steeds preciezer en automatischer. De grote uitdaging voor de machineleveranciers is om detectie- en toedieningssystemen en techniekensystemen aan telers te leveren die plant- en plaats-specifiek zijn. Hierbij moet slim gebruik worden gemaakt van data. Dan is het mogelijk een forse vermindering van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te krijgen. Investeringen door techniekleveranciers worden gedaan als er duidelijkheid is over marktvolume en gebruikszekerheid over langere tijd.